CIC bioGUNEko ikerketa-talde batek proteinak birziklatzeko makina zelularretako baten egitura erakutsi du
CIC bioGUNEko, Biofisika Institutuko, NIHeko (National Institutes of Health, AEB), BSCko (Barcelona Supercomputing Center) eta ICVVko (Mahatsaren eta Ardoaren Zientzien Institutua) ikertzaileek ondorioztatu dute birziklatu behar diren proteinek beren gaikako bilketa koordinatzen dutela
Nature Structural & Molecular Biology aldizkarian argitaratutako lanak proteinak eskala atomikoan birziklatzeko prozesua deskribatzen du, proteina batzuk eraginkortasunez birziklatzen ez diren edo dagokien zelularen lekuetan amaitzen diren erroreak zuzentzeko mekanismoak diseinatzeko funtsezkoa dena
CIC bioGUNEko, Biofisika Institutuko, NIHeko (National Institutes of Health, AEB), BSCko (Barcelona Supercomputing Center) eta ICVVko (Mahatsaren eta Ardoaren Zientzien Institutua) diziplina anitzeko ikerketa-talde batek proteinak birziklatzeko aukera ematen duen makina zelularretako baten egitura ezagutzera ematea lortu du. Makina hau, ESCPE-1 bezala ezagutzen dena (Endosomal Sorting Complex Promoting Exit 1en ingelesezko laburdura), 60 proteina ezberdin baino gehiago garraiatu eta berrerabiltzeko balio du.
Gure etxeko zereginetan eguneroko jarduera papera, beira, latak eta plastikoa bereiztea da, ondoren edukiontzi egokietan uzteko. Birziklapenari esker, baliabideen kontsumoa murriztea, energia aurreztea eta hondakinak minimizatzea lortzen dugu. Era berean, gure zelulek beren osagai asko birziklatzen dituzte antzeko onurak lortzeko.
Ikerketa Nature Structural & Molecular Biology aldizkarian argitaratu da, biologia estrukturalaren eta molekularraren esparruan nazioartean eragin handiena duen aldizkari zientifikoetako batean.
Zelula-makineria horrek proteinak birziklatzeko garraiatzen eta berrerabiltzen dituen proteina asko zelulen hazkundean eta ugalketan inplikatutako zelula-hartzaileak dira, eta hainbat minbizi-motatan desaraututa agertzen dira. Azterlan honetan, ESCPE-1 eskala atomikoan nola antolatzen den azaldu dugu, eta birziklatuko diren hartzaileek beren garraioan nola laguntzen duten aztertu dugu. Papera, beira, latak eta plastikoaren analogiara itzuliz, edukiontzi horietako baterako gaikako bilketa mekanismoa aurkitzea bezala da, azaldu du Aitor Hierrok, CIC bioGUNEko Ikerbasque ikertzaileak.
Kontzeptualki, ikerketak oso ideia sinplea ematen du, baina, aldi berean, funtsezkoa. Birziklatu behar diren proteinek beren gaikako bilketa koordinatzen dute.
Gure zelulek beren osagaietako asko erabili eta biltzen dituzte, zelulen kokapena eta erabilgarritasuna eraginkortasunez kudeatuz. Prozesu horiek eskala atomikoan ulertzea funtsezkoa da proteina batzuk eraginkortasunez ez birziklatzea edo ez dagokien zelula-lekuetan ez amaitzea eragiten duten kudeaketa-akatsak bideratzeko mekanismoak diseinatzeko, minbizi-mota batzuetan eta gaixotasun neurodegeneratibo jakin batzuetan gertatzen den bezala, Aitor Hierrok dioenez.
Lana azken bost urteetan garatu da, eta egiturazko biologiaren teknika garrantzitsuenetako bi erabili ditu: X marren kristalografia eta kriomikroskopia elektronikoa. Bi teknika horiek azpiegitura handiak behar dituzte, hala nola CIC bioGUNEn eta BREMen (Basque Resource for Electron Microscopy), Biofisika Institutuan, eta, oro har, ikerketa horri arrakastaz ekitea ahalbidetu dute.
Artikulu osoa hemen kontsulta daiteke: https://www.nature.com/articles/s41594-023-01014-7
