Euskadiko Bioosasunaren enpresa-sektoreak 150 milioi euro baino gehiago inbertitu zituen 2022an I+G+b arloetan eta programetan

Bioosasunaren sektoreak Euskadin % 25 baino gehiago igo zuen fakturazioa iaz, 2.400 milioi euroko salmenta agregatuekin

Sektorearen enpleguak gora egiten jarraitzen du Euskadin, eta 10.000 profesional baino gehiago ditu dagoeneko

Basque Health Clusterraren BHC Egunean ‘José Miguel Azkoitia’ Saria eman zitzaion Marisa Arriola BIC Gipuzkoa Berrilaneko zuzendariari

Euskadiko bioosasunari lotutako enpresa-sektoreak oso une gozoa bizi du gaur egun, azken urteotan I+G+Bko programetan egindako inbertsio-bultzada handiari esker, azken lau urteetan 500 milioi euro inguruko inbertsioak egin baitira. 2022an bakarrik, sektoreko euskal enpresek 150 milioi eurotik gorako inbertsio berriak jarri zituzten martxan partida horietan, azken urteetan helburu horretarako bideratutako kopuruen ildotik.

Datu horiek BHC Basque Health Cluster erakundearen Batzar Orokorrean eman ziren ezagutzera. Erakunde horrek Euskadin osasunaren eta bioosasunaren arloan lan egiten duten 115 enpresa eta erakunde biltzen ditu.

Ekitaldi horrek -BHC Egunaren barruan, Euskadiko Bioosasunaren sektoreko ekosistema osatzen duten eragileentzat erreferentziazko hitzordua ezartzen duena- sektoreko ehun ordezkari baino gehiago bildu zituen Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen eta Ingurumeneko sailburuaren irekiera instituzionalarekin, eta sektoreak aurrean dituen erronken errepasoa egin zuen.

Enpresa-topaketan, Basque Health Clusterreko zuzendariak, Idoia Muñoz Lizánek, sektoreak bizi duen une historikoa azpimarratu zuen, fakturazioan, esportazioetan eta enpleguan zifra errekorrak baititu. Hala, Euskadiko bioosasunaren industriari lotutako enpresa-sektoreak 2.400 milioi euroko negozio agregatua sortu zuen. Zifra hori aurreko ekitaldian lortutako fakturazio-zifrak baino % 25 handiagoa da.

Euskal Bioosasunak 2022an izan duen bilakaera ona azaltzen duten gakoetako bat kanpo-merkatuetako salmenten jardunbide egokiari dagokio, 575 milioi euroko errekorra lortu baitute, salmenta guztien % 24, urtean % 25etik gorako hazkundeekin.

Era berean, fakturazio-zifra onen ondorioz, enpresa-polo hasiberri bat sortu da, 10.000 pertsonari baino gehiagori enplegu zuzena ematen diena (urtean 500 enplegu berri inguruko gorakada izan du) eta 30.000 profesionaleko zenbatespen metatua, enpresa laguntzaileek eta beste erakunde batzuek – teknologia- edo ikerketa-zentro gisa – sortutako zeharkako enplegua kontuan hartuz gero. Profil tekniko handiko enplegua da, eta emakumeak dira nagusi eremu guztietan (batez ere ikerkuntzarekin lotutako arloetan).

Bioosasunaren sektorearen erronka estrategikoak

Basque Health Klusterraren Batzarrean berretsi egin zen Idoia Muñoz Lizán izendatu zutela erakundeko zuzendari nagusi. Batzar horretan, erakundearen 2024-2027 Plan Estrategikoaren ildo estrategikoak aurkeztu ziren, Euskadi osasunaren eta biozientzien arloko nazioarteko erreferente bihurtzeko.

Hori lortzeko -azpimarratzen zuen Muñóz Lizánek bere hitzaldian- lankidetza, berrikuntza eta ezagutzen transferentzia sustatu behar ditugu gure kideen eta erakunde publiko eta pribatuen artean. Haren ustez, sektoreak premiaz heldu behar die sektorearen erronkei, aldaketa azkarrak eta osasunaren arloko erronka etengabeak gertatzen ari diren une honetan, lankidetza estua, berrikuntza arina eta Bioosasunaren eta Biozientziaren esparruan parte hartzen duten eragile guztien erresilientzia eskatzen baitute.

Bestalde, Basque Health Clusterreko presidenteak, Asier Albizuk, euskal sektoreak datozen urteetarako dituen erronkei egin zien erreferentzia bere hitzaldian. Erronka horien artean, talentu profesional berria atzemateko eta atxikitzeko beharra azpimarratu zuen, gero eta urriagoa baita, batez ere tokiko profil espezializatuetan eta sektorearentzat kritikoak direnetan, hala nola kalitate edo erregulazio handiko eremuetara zuzentzen direnetan. Hain zuzen ere, Asier Albizuk aipatu duen beste erronka bat Euskadin diseinatutako produktu eta zerbitzu sanitario berriak merkaturatzeko zailtasuna da.

Haren ustez, Europako herrialde guztiei eragiten dien eta merkaturatze-prozesuak luzatzen ari diren herrialdeen arteko araudian homologaziorik ez egotearen ondorioz gero eta erregulazio handiagoa eta aldakorra dago, batez ere enpresa txiki eta ertainen artean. Albizuk sektore honen baldintza bereziekin bat datorren ad hoc finantzaketa lortzeko beharraren berri ere eman zuen, I+G+b arloan inbertsio handiak eginez eta finantza itzuleretan atzerapen handiak eginez, sektoreko beste alderdi batzuen artean.

José Miguel Azkoitia saria 

Azkenik, BHC EGUNA José Miguel Azkoitia ‘UPV/EHUk 2018an hil zuen doktore eta Euskadin BioOsasunaren sektorea aktibatu zuen bultzatzaileetako bat izan zen. Ingeniari industrial honek Ingeniaritza Biomedikoan, Osasunerako Teknologietan, Robotikan eta IKTetan oinarritutako ikerketa-karrera luzea egin zuen, eta bere ikerketa-lana eta zientzia eta teknologia komunikabideetan zabaltzea uztartu zituen.

Bigarren edizioan, Basque Health Clusterreko arduradunek saria Marisa Arriola BIC Gipuzkoa Berrilaneko zuzendari nagusiari ematea erabaki zuten. Epaimahaiaren iritziz, Marisa Arriola etorkizuneko belaunaldien artean ekintzailetza eta intraekintzailetza parekidearen sustapenean lidergoaren adibide garbia da. 90eko hamarkadan, Gipuzkoako industria-munduan, makina-erremintaren sektoreko hainbat erakunde aireratzeko prozesuen berringeniaritzako aholkularitza garatu zuen emakume bakarrenetakoa da, eta AEBtik joerak inportatu zituen, laguntzen zituen enpresen lehiakortasuna eta emaitzak hobetzeko.