Ikertzaile talde batek karbonoaren ziklorako eta klima globalerako funtsezkoa den konposatu bat deskonposatzen duten itsas bakterioak aurkitu ditu
Euskal zentroak buru dituen ikerketa talde batek fukoidana degradatzeko gai diren makroalga arreei lotutako bakterioak identifikatu ditu, ozeanoetan karbonoa biltegiratzeko funtsezko konplexu polisakarido bat
Aurkikuntza horrek karbonoaren zikloari eta itsas ekosistemetako CO2 bahiketari buruzko ezagutza berriak ematen ditu, eta bioteknologian, biomedikuntzan eta biofindegian berrikuntzak egiteko atea irekitzen du
Ikerketa Eusko Jaurlaritzaren Elkartek programak finantzatu du, eta AZTI zentro teknologikoak koordinatu du, IIS BIOBIZKAIA Institutuarekin eta Euskal Herriko Unibertsitatearekin (EHU) lankidetzan
Fukoidana alga arreen zelula-paretan dagoen polisakarido konplexu bat da. Organismo horiek ozeanoetan oso banatuta daude, eta funtsezko zeregina dute klima globalaren erregulazioan. Konposatu hori itsas ingurunetik askatzen da, eta bakterioen deskonposizioarekiko bereziki erresistentea da. Horri esker, alga horiek fotosintesi bidez harrapatutako karbonoa ozeanoetan biltegiratzen da aldi luzeetan. Prozesu horrek atmosferan karbono dioxidoa (CO2) murrizten laguntzen du. Hala ere, itsasoko bakterioek fukoidanaren karbonoaren birziklatzean nola eragiten duten jakitea mugatua da oraindik.
Nature Communications -en argitaratu berri den ikerketa batek mikrobiomako bi bakterio-andui isolatzea lortu du, hainbat fukoidan mota degradatzeko gai diren makroalga arre batetik. Aurrerapen zientifiko horrek ikuspegi berriak eskaintzen ditu bakterio-komunitateek itsas ekosistemek CO2 harrapatzeko duten eraginkortasunari buruz. Gainera, degradazio horren arduradun diren entzimen aurkikuntzak atea irekitzen die biomedikuntzaren eta biofindegiaren sektoreetan aplikazio bioteknologikoak egiteko.
Karbonoaren eta klima aldaketaren zikloan duen eragina
Makroalgen itsaspeko basoek karbono kantitate esanguratsuak finkatzen dituzte, Amazoniako oihana bezalako lehorreko ekosistemekin aldera daitezkeenak. Laura Alonso-Saez ikerketa koordinatu duen ikertzailearen eta AZTI zentro teknologikoko kidearen arabera, “gure lanak agerian uzten du makroalgen mikrobiomaren bakterio batzuek eragina izan dezaketela itsas ekosistemetan bahitutako karbono kopuruan, eta, beraz, klima mailan ere impaktua izan dezakela. Gainera, bakterioek naturan dagoen polisakarido konplexu eta bioaktiboenetako bat degradatzeko erabiltzen dituzten mekanismoetan sakontzea lortu dugu, eta horrek ondorioak izan ditzake bioteknologian eta biomedikuntzan”.
Fukoidanaren deskonposizio mikrobioanoaren tasa funtsezko faktorea da atmosferara itzuli aurretik karbonoak ozeanoetan zenbat denbora gordetzen duen zehazteko. Prozesu horren atzean dauden mekanismoak ulertzea funtsezkoa da karbono fluxu globalei buruzko egungo zenbatespenak hobetzeko eta “karbono urdina” izenez ezagutzen diren itsas ekosistemetan izango diren ondorioak zehaztasun handiagoz aurreikusteko.
Fukoidanaren eta haren entzimen aplikazio bioteknologikoak
Fukoidanak farmazia industriarako potentzial handia duten propietate bioaktiboak ere baditu, hanturaren aurkako ondorioak, tumoreen kontrakoak eta immunomodulatzaileak barne. Hala ere, bere egitura kimiko konplexu eta aldakorrak zaildu egiten du bere konposizioaren eta propietate terapeutikoen artean erlazio argiak ezartzea. Hainbat fukoidan mota deskonposatzeko gai diren entzima espezifikoak identifikatuz gero, egitura molekular horiek sinplifikatu egin litezke, eta aplikazio medikoetan errazago erabili.
Bestalde, entzima horiek potentzial handia dute itsas biofintzarako. Konposatu baliotsuen erauzketa optimizatu lezakete, eta alga-biomasaren birmoldaketa jasangarria sustatu erabilera ezberdinetarako, hala nola, ongarri ekologiko gisa erabiltzeko, itsas sektorean ekonomia zirkularra sustatuz. Ikuspegi hori bereziki garrantzitsua da bertakoak ez diren alga arreek kostaldea inbaditzea bezalako arazoen aurrean, hala nola Rugulopteryx okamurae, zeinak eragin negatiboa baitu bai itsas habitatetan, bai turismoarekin eta arrantzarekin lotutako jarduera ekonomikoetan.
