TECNALIAk 137 milioiko fakturazioa lortu du 2023an, teknologia-transferentzia enpresetara % 7 handitu ondoren
Espainiako ikerketa eta garapen teknologikoko zentro handienak ikerketan biltzen dituen funtsen euro bakoitza 13 euroz biderkatzea lortzen du, enpresa-ehunarentzat diru-sarrera bihurtzeko
Datu horiek enpresei I+G+b transferitzeko estrategiaren emaitza dira, bi alderditan (ekonomikoa eta soziala) eragiteko helburuarekin, eta haien jarduerak 746 milioi euroko BPGa sortzen lagundu du Euskadin 2023an
2024rako, hazteko potentziala duten apustu teknologiko nagusi gisa finkatzen dira: konputazio kuantikoa, adimen artifiziala, fabrikazio aurreratua, mugikortasun iraunkorra eta hidrogenoa, deskarbonizazioa zeharkako ardatz gisa hartuta
Horretarako, 20 milioi euro bideratuko ditu garapen, ekipamendu eta azpiegitura berrietara, eta inbertsioa % 54,2 handituko du 2023tik
TECNALIA ikerketa eta garapen teknologikoko zentroak 137 milioi euroko fakturazioa lortu du 2023an, enpresa-ehunari egindako transferentzia teknologikoaren ondorioz. Horrela, ikerketa-funtsak eskuratzen dituen euro bakoitza 13rekin biderkatzea lortu du, eta enpresa-ehunarentzat diru-sarrera bihurtzea, horrela, ingurunera teknologia transferitzeko eraginkortasuna handituz. Zehazki, % 7,4ko hazkundea izan da aurreko ekitaldiarekin alderatuta, eta enpresentzako I+G+Bko erreferentzia-zentro gisa duen lidergoa sendotu du.
Alex Belaustegui TECNALIAko presidenteak eta Jesús Valero zentroko zuzendari nagusiak gaur goizean jakitera eman dutenez, “datu horiek enpresei I+G+b transferitzeko estrategiaren emaitza dira, alderdi ekonomiko eta sozial bikoitzean eragina izateko helburuarekin. TECNALIA erreferente bihurtu da I+Gko traktore gisa, eta ezagutza hori gure ingurunera eramatea eta enpresentzako emaitza bihurtzea lortu dugu, ekimen teknologikoen, startupen eta patenteen bidez. Kontuan izan behar da gizarteak eta enpresek aldaketaren azelerazioak markatutako agertoki berri bati egin behar diotela aurre, non berrikuntza datorren erronketara egokitzeko eta aurre hartzeko aukera bat den. Berrikuntza inoiz baino estrategikoagoa da “.
Transferentziaren eraginkortasun horren ondorioz, TECNALIAk finantzaketa publikotik hartu dituen 46 milioi euro baino gehiago programa lehiakor bihurtu ditu 2023an -horien bi herenek nazioarteko jatorria dute-, enpresekiko proiektu, eta, horrela, atzematen dituen funtsak ingurunearentzat aberastasuna sortzen duten teknologia bihurtu dira.
Horrela, azken ekitaldian industriarekiko lankidetza % 4 handitu da proiektu berriak gauzatuz, eta dagoeneko 9.800 enpresa baino gehiagorekin lan egin du 13 urteko ibilbidean eta hazkundean, eta bere jarduerak 746 milioi euroko BPGa sortzen lagundu du Euskadin 2023an.
Hain zuzen ere, Europan, TECNALIAk bere lidergoa sendotu du Europako Batzordearen Horizonte Europa programako proiektuen kontratazioan, parte-hartzean eta lidergoan Espainiako lehen erakunde pribatu gisa, eta 15. postuan dago Europako 2.500 ikerketa-erakunderen artean. Programaren 3 urteko ibilbidean 140 proiektu lortu ditu guztira, eta horietatik 24 gidatu ditu. Proiektu horietan, Espainiako 458 enpresa eta erakunderekin egiten du lan.
20 milioi euro inbertsio berrietan
Presidenteak azaldu duenez, “TECNALIA enpresen eta gizartearen zerbitzura dagoen tresna bat da, eta gure helburua inpaktu ekonomikoa eta soziala indartzea da, ikerketa teknologikoaren eta berrikuntzaren bidez, enpresak eta gizartea eraldatzeko eragileak izanik, etorkizuneko erronketara egokitzeko, hala nola fabrikazio adimenduna, eraldaketa digitala, trantsizio energetikoa, mugikortasun jasangarria, osasuna eta elikadura, hiri-ekosistema eta ekonomia zirkularra”.
Horretarako, 20 milioi euro bideratuko ditu aurtengo ekitaldirako inbertsio, ekipamendu eta azpiegitura berrietara. Horrek esan nahi du inbertsioa % 54,2 handituko dela, eta fabrikazio adimendunera, mugikortasunera eta digitalizaziora bideratutako instalazioak eta su-saiakuntzetarako eta sare elektrikoetarako laborategiak handitzeko erabiliko dela. Valeroren esanetan, “ekipamendu zientifiko teknologikoan inbertitzeko gaitasuna funtsezkoa da gure helburuak betetzeko. Horren erakusgarri da joan den martxoan inauguratu genuen hidrogeno-laborategia, Europan aitzindariak diren instalazio batzuk enpresen zerbitzura jartzen dituena, arlo horretan teknologien garapenean eta ezarpenean aurrera egiteko “.
TECNALIAk, gainera, 1.520 adituk osatutako taldea du gaur egun, eta horrek % 1,3ko hazkundea ekarri du 2023an, aurreko urtearen aldean. Talde hau osatzen da mundu osoan zehar ikerketa zentroekin eta erreferentziazko enpresekin mantentzen dituen 52 aliantza estrategikoekin, 2022arekin alderatuta ia % 50 handitu den sarea.
Kopuru horri TECNALIAren partaidetza duten enpresetan lan egiten duten 104 pertsonako talde bat gehitu behar zaio, 2023an % 16ko hazkundea lortu baitute sortutako zuzeneko lanpostuetan. Izan ere, bere inguruneko kalitatezko enplegu-sortzaile nagusietako bat bezala posizionatu da. Nabarmendu behar da, halaber, zentroko lanpostu bakoitzeko beste 7,3 lanpostu mantentzen direla Euskadin, hau da, 10.710 enplegu mantendu dira batez beste.
Jabetza Intelektualaren Salmentaren atalean, zentroa Europako erakunde nagusien artean dago aurten ere, VPI eta patente-eskaeren bidez itzultzen ari baitira. Horrela, 7,2 milioi euroko diru-sarrerak izan ditu. Gainera, 741 patente ditu zorroan eta 17 start-ups deeptech berrietan parte hartzen du, hau da, % 22ko igoera fakturazioan 2022arekin alderatuta, 9,6 milioi euroraino.
Bikaintasun teknologikoa
2023an jarri du abian TECNALIAk Deskarbonizazio Plana. Horri esker, zuzeneko jarduera karbonoan neutroa izango da 2024rako, eta hornidura-katera zabalduko da 2030erako. Zuzendari nagusiaren hitzetan, “erantzunkidetasun- eta eredugarritasun-ariketa bat da, neutraltasun klimatikorako anbizioa Europar Batasunak 2050ean ezarritako denbora-muga baino bi hamarkada lehenago aurreratzean. Deskarbonizazio-estrategia baten bultzatzaile izan behar dugu, karbono gutxiko ekonomia bati mesede egingo diona eta etorkizuna bermatzen lagunduko diguna “.
Beste esparru batzuetan, nabarmentzekoa da industria mailan Petronor, Sidenor, Tubacex, Nortegás edo Calcinor enpresekin elkarlanean aritu direla lehiakortasuna sustatzeko, honako hauen bidez: manufaktura adimenduna, biki digitaletan eta adimen artifizialean oinarritutako monitorizazio, simulazio eta autokonfigurazio sistemen bidez; malgua, lankidetzazko robotikaren bidez; eta iraunkorra, ekodiseinuarekin lerrokatutako teknologia berriak hartuz eta funtzionaltasun anitzeko material aurreratuak sartuz, eta zirkulartasuna erronka gisa hartuta.
Etorkizuneko beste joera nagusietako bat mugikortasuna da, eta, Crisalionen eskutik, urruneko gidatze-ibilgailuetan eta ibilgailu automatizatuetan ari dira lanean, etorkizuneko mugikortasunerako eta sektore seguru, eraginkor, adimentsu eta jasangarri bat bultzatzeko.
Energian, aireko robot bat garatu dute offshore industriarako aerosorgailuak mantentzeko eta ikuskatzeko. Hidrogenoaren inguruan, hidrogenoaren sorkuntza, biltegiratze, garraio, banaketa, erabilera eta segurtasunerako teknologiak garatzen dituen laborategi aitzindaria jarri dute martxan Donostian. Gaur egun, hidrogenoaren teknologiak ikertzeko eta baliozkotzeko 50 proiektu baino gehiago egiten ari dira, baita teknologia horien eskalatzea ere, horien industrializazioa bizkortzeko.
Digitalizazioan, negozio berrien bultzatzaile izan daitezkeen teknologia digitalak garatzen ditu, edo hasieran oso digitalak ez diren baina eskalatzeko edo dibertsifikatzeko ahalmena duten proposamenetan eraldaketak sor ditzakete. Apustu horrek Sener, Gestamp, Maser edo Norbolsa bezalako enpresekin lankidetzan aritzera eraman du, bere prozesuak berriz diseinatzeko eta bere lehiakortasuna areagotzeko adimen artifizialeko tresnen bidez: machine learning edo deep learning, algoritmia aurreratua, optimizazio adimenduna, kriptografia eta blockchain datuen segurtasuna eta subiranotasuna babesteko, modelatua eta datu-zientzia eta eredu deskriptibo, prediktibo eta preskriptibo aplikatuak. Gainera, 5 laborategi aitzindari ditu zibersegurtasunean, 1.000 m2 baino gehiagokoak, enpresei eraldaketa digitaleko estrategietan laguntzeko eta 5.0 teknologiak zibererasoen aurrean modu seguru eta erresilientean hartzea errazteko.
Sortzen ari den teknologia handi berria konputazio kuantikoa da. Bertan, TECNALIA garapen tekniko berriak sortzen ari da mekanika kuantikoaren propietateak aprobetxatzeko eta adimen artifizialeko eredu hibrido fisiko-kuantikoak ezartzeko, optimizazio kuantikoko algoritmoak eta makina-ikaskuntza azpimarratuz, Quantum Mads, Elewit, Qcentroid edo Ayesa bezalako enpresekin lankidetzan arituz.
Osasunean, zahartze osasungarria eta herritarren iraunkortasuna sustatzen ditu teknologiaren eta berrikuntzaren bidez, diagnostiko-plataforma berriak garatuz edo proposamen berriak eginez, hala nola kaltetutako ehunak birsortzea, 3Dko bioinprimaketako teknika berritzaileen bidez.
2024rako hazteko potentziala duten apustu teknologiko nagusi gisa, konputazio kuantikoa, adimen artifiziala, fabrikazio aurreratua, mugikortasun iraunkorra eta hidrogenoa finkatzen dituzte, deskarbonizazioa zeharkako ardatz gisa hartuta.
