GAIKERek hornikuntzako uretan eta hondakin-uretan sortzen ari den kezka kutsatzaileen detekzioan eta tratamenduan lan egiten du
EmerGEN proiektuaren helburua da baliabide hidrikoen kalitatearen gaur egungo egoerari buruzko ezagutza hobetzea, bai eta sortzen ari den kezka sortzen duten kutsatzaileak ezabatzeko tratamenduen eraginkortasuna hobetzea ere
GAIKER Zentro Teknologikoa, Basque Research & Technology Alliance-ko kidea, Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoarekin (ikerketaren sustatzailea), Euskal Herriko Unibertsitatearekin (EHU) eta Cadagua S.A. enpresarekin batera, emerGEN proiektua lantzen ari da. Proiektu horren helburua da Bizkaiko hornidura- eta saneamendu-uretan hauteman daitezkeen kezka sortzen ari diren kutsatzaileen (ingelesezko siglen EJK) tratagarritasuna arakatzea eta zehaztea, antibiotikoekiko eta erresistentzia-geneekiko erresistenteak diren bakterioen presentzia aztertzea, eta toxikotasun-azterketak egitea, bai ingurumenean, bai giza osasunean.
EJKak konposatuak dira, eta duela gutxi ezagutu dira ingurumenean duten presentzia, eta ez daude behar bezala ikertuta, ezta araututa ere. Beraz, ez dakigu zer arrisku dakarten. EJK mota desberdinak daude, hala nola alteratzaile endokrinoak, substantzia per- eta poli-fluoratuak, norberaren zaintza eta higienerako produktuak eta/edo botikak.
Kutsatzaile horien arriskuei buruz gehiago jakiteko eta baliabide hidrikoen kalitatearen egungo egoerari eta edangarri bihurtzeko tratamenduen eraginkortasunari buruzko ezagutza hobetzeko, Partzuergoak emerGEN proiektua sustatu zuen 2020an, eta urte honen amaieran amaituko da. Denbora horretan zehar, hainbat lagin bildu dira edangarri bihurtzeko bost jatorri desberdinetan, bai eta hondakin-uren araztegi bati lotutako puntu batean ere; ondoren, aztertu eta toxikotasun-saiakuntzak egin dira.
Laginketa horiei esker, uretan dauden EJKen tipologia, kontzentrazioa eta urtaro-aldaketa, aztertutako edangarri bihurtzeko eta arazteko estazioetan horiek ezabatzeko errendimenduak eta horien ingurumen- eta giza toxikotasun-mailak jakin daitezke. Bilbao Bizkaia Uraren Tratamendurako Zentro Aurreratuan (CATABB) egindako saiakuntzei esker, tratamendu konbentzional eta aurreratuek EJK horiek ezabatzeko edo murrizteko duten eraginkortasuna ebaluatu ahal izan da.
GAIKERek, hondakin-uren tratagarritasunari eta hornidurari buruzko azterlanetan aditua denez, proiektu honetan parte hartu du laginketa-kanpainak egiten, urteko bost lagin hartuz, urteko urtarokotasun osoa barne. Halaber, hainbat saiakuntza egin ditu konposatu horien ingurumen- eta giza toxikotasuna aztertu ahal izateko eta antibiotikoekiko erresistenteak diren bakterioak (ARB) eta antibiotikoekiko erresistentzia-geneak (ARG) detektatzeko. Zehazki, hamasei antibiotiko desberdinekiko sentikortasuna aztertu du hondakin-uretan, eta bost antibiotiko familiari erresistentzia-geneak detektatu eta kuantifikatu dizkie.
Proiektu honetan lortutako informazioak lagunduko dio Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoari etorkizuneko erronka berriei aurre egiten, gero eta eskakizun handiagoak dituen legeriaren ondorioz, eta detekzio-metodo berriak garatzen. Horri guztiari esker, baliabide hidrikoen kudeaketa optimizatu ahal izango da, eta zerbitzuen kalitate gorena bermatu.
