Euskal Autonomia Erkidegoko Aeronautika eta Espazioaren Klusterrak datozen lau urteetarako Plan Estrategikoa aurkeztu du

Herriaren aberastasunerako estrategikoa eta giltzarria den sektore bat gidatzeko ibilbide-orria

Euskal Klusterrak elkarrekin lan egingo du 7. aldi estrategiko honetan aurreikusten diren aukera handiak aprobetxatzeko

HEGAN Euskadiko Aeronautika eta Espazioko Kluster Elkarteak 2025-2028 aldirako zazpigarren Plan Estrategikoa aurkeztu du, datozen lau urteetan bere ekintzak gidatuko dituen ibilbide-orria.

Ekitaldia Aernnovako Elkarteko eta CEOko presidente Ricardo CHOCARRO jaunak gidatu du, eta Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburu Mikel JAUREGIk parte hartu du. Sailburuak nabarmendu duenez, “euskal sektore aeroespazialak etorkizuneko industria sinbolizatzen du, berrikuntzaren, garapen teknologikoaren eta deskarbonizazioaren sustapenean abangoardiaren aldeko apustu nabarmena eginez; azken batean, Euskadiko sektore aeroespazialak Jaurlaritzaren hiru helburu estrategikoak ordezkatzen ditu: industria gehiago, industria hobea eta emisio gutxiago”.

Ana VILLATE HEGANeko zuzendariak jarraitu zuen aurkezpena. Ana VILLATEk, gure bazkide, bitarteko eta kluster-eragileen aurrean, bat egin zuen gure Asmoarekin, Klusterraren Erakunde Dinamizatzaile gisa, Gogoeta-prozesu osoan landu dugun Estrategiarekin, planteatu ditugun helburuekin eta horiek lortzeko jarduera-ildoekin.

HEGAN 2025-2028 Plan Estrategikoa [PEH2528]

2024. urtea HEGANeko Batzorde Betearazleak osatutako Batzorde Estrategiko batek gidatutako barne-hausnarketako prozesu bat abian jartzearekin hasi zen. Elkarteko taldea zenbait elkartekidek osatu zuten. Lehenengo topaketa batean, goiburuko enpresen, hornidura-sarearen eta erakunde teknologikoen ikuspegia lortu zen, ingurunearen azterketa egin zen, prozesua eztabaidatu zen (doitu eta egutegian jarri zen), entregagaien, mugarrien eta faseen inguruan, eta hurrengo Batzorde Estrategikorako lanak egin ziren. Bigarren Batzorde horretan, klusterraren AMIAn sakondu zen, Mapa Estrategikoa zirriborratu zen eta Prozesuaren egutegian aurreikusitako Bazkideen Bilkura prestatu zen. 2024ko HEGANen Batzar Orokorrarekin eta bazkide-kopuru esanguratsuarekin bat eginez, hausnarketaren aurrerapenak aurkeztu zitzaizkien eta Dinamika bat antolatu zen haien iruzkinak eta beharrak lortzeko. Hirugarren Batzordearen ondoren, Klusterraren Asmoa eta 2028ko Jomugak berrikusi ziren, AMIA eta Erronka Estrategikoak onartzeaz gain. 2024ko AeroTxokoa aprobetxatuz, berriro ere Gogoetaren egoera laburbildu zitzaien Bazkideei, eta oso dinamika indartsua mantendu zen, Erronka Estrategikoaren araberako ekintza zehatzekin. Abenduko azken Batzordean, jarduera-ildoak eta Aginte Taularen proposamena itxi ziren behin betiko idazteko. Azkenik, 2025eko Zuzendaritza Batzordean, aurkeztutako Plana onartu zen.

Ia urtebeteko lana izan da, bazkideen inplikazioarekin: “HEGANek bere planean identifikatutako ekintzak zuzentzen dizkie, laguntzeko, laguntzeko eta 2028rako espero eta proposatu den balio-hazkundean beste osagai bat izaten saiatzeko”, zuzendariak bere hitzaldian esan zuenez.

Datozen aldi honetarako identifikatu diren eta Klusterraren estrategia formulatzeko faktore izan diren gakoak nabarmendu nahi ditugu:

Ez da aurreikusten VUCA2 ingurune geopolitiko batetik (Volatility, Uncertainty, Complexity, Ambiguity [^ 2 = azeleratua]) irteera argirik, egonkortasun sozial, demografiko eta ekonomiko globalari eragiten baitio.
Munduak hobekuntza nabarmenak eskatzen dizkio aeronautikaren sektoreari ingurumen-inpaktuari dagokionez: neutraltasuna, produktuaren eta industria-prozesuen deskarbonizazioa, zarata, elektrifikazioa, 0 emisio, SAF, H2…
Sektorerako aurreikuspenek datozen 20 urteetarako egungo flota nabarmen handituko dela iragartzen jarraitzen dute.
Aukera-eremuak irekita daude goranzko segmentuetan eta bazkideek ustiatu gabeko nitxoetan
Hornidura-kateek tentsioak jasaten dituzte bezeroen lehia-eskakizunengatik eta ESG (Environmental, Social and corporate Governance) irizpideengatik, bai eta merkatuko eta merkataritzako baldintza zailengatik ere: lehengaien kostuak, energetikoak, osagai elektronikoak, etab.; interes-tasak eta inflazioa, eta finantzatzeko zailtasunak…
Digitalizazio-tresnen aprobetxamendua funtsezko elementuetako bat da lehiakortasuna hobetzeko
Talentuaren arazo global bat dago (pertsona gaituak, bokazio berriak, atxikipena eta fidelizazioa, lan-absentismoa…)
Euskal klusterraren inguruneak indargune asko ditu (lankidetza publiko-pribatua, pertsonen prestakuntza, sare teknologikoa, industria gaitua, MBH aktiboa…)
Faktore horien emaitza Atlas Estrategiko bat izan da, Oinarrizko Globalak, Sektorialak eta Klusterrak deskribatzen dituena (ODS, ESG, Iraunkortasuna, Lehiakortasuna, Talentua, Hornidura-katea, Berrikuntza, Merkatua eta Sektorearen Babesa), eta erronka estrategiko bihurtzen dira (Balio-katea, I+G+b, Pertsonak, Nazioartekotzea eta Eragina), 2028. helmugara iristea ahalbidetuko dutenak.

Aeronautika eta Espazio Sektorearen Balioa

Gainera, PEH2528 planaren aurkezpenean, zuzendariak Sektore hau ekoizpen- eta ezagutza-egituran funtsezko sektore eta herrialde baten aberastasunerako estrategiko eta giltzarri bihurtzen duten aldagaiak xehatu zituen. Izan ere:

• kualifikazio handiko enplegu zuzenaren sortzaile eta sortzaile da, eta, gainera, zeharkako enplegu induzituaren sorrera-tasak ditu, ikasketarik zuhurrenean enplegu zuzenari hiru aldiz biderkatzen dizkionak.
• teknologian intentsiboa da, eta beste sektore eta industria batzuetara transferentzia zientifiko eta teknikoa egiteko bektorea da.
• Balio erantsi handiko produktu eta zerbitzuen garatzailea da
• Sektorea ez dago mundu garbiago batetik kanpo, baizik eta

Duela hiru hamarkada baino gehiagotik, ingurumen-eskakizun izugarriak ezarri zaizkio bere buruari;

• egungo hegazkinak duela hamarkada gutxi baino eraginkorragoak izatea lortu da, aurreko mendeko ereduek baino zarata gutxiago eta bidaiari bakoitzeko CO2 eta NOx gutxiago igorriz.
• soluzioaren zati bat da (deskarbonizazioa, elektrifikazioa, 0 emisio…), teknologia garbien garatzaile eta erakusle gisa, eta, beraz, Garapen Iraunkorreko Helburuekin (GJH) lerrokatuta dago, eta hegazkin eta plataforma eraginkor, garbi, neutro eta jasangarrietan lan egiten du.
• Fabrikazio-teknologia eta -prozesu lehiakorragoak ez ezik iraunkorragoak ere garatzen ditu, eta fokua industria-jardueraren emisioen neutraltasunean ere jartzen du.
• Sektoreak hegazkin gehiago, eraginkorragoak eta lehiakorragoak fabrikatzeko duen helburua dela eta; biltzeko, elkar ezagutzeko, bidaiatzeko, ikasteko, merkaturatzeko, harremanetan jartzeko, ihes egiteko, lan egiteko eta ekiteko premia dago, eta horrek ahalbidetu, lagundu eta demokratizatu egiten du, mundu konektatuago, solidarioago, kohesionatuago, berdinzaleago, seguruago eta bidezkoago bat bultzatuz.

PEH2528 hedatzea

Dagoeneko abian jarri dute Aginte Taula bat, Atlas Estrategikoa Erronkaren araberako faktoreekin eta Elkartearen beraren gaitasunekin eta baliabideekin gurutzatu ondoren sortua, aldi horretarako helburuak lortze aldera: Bezeroen eskaerei erantzungo dien industria gai, balio-sortzaile eta globala izatea; Industriari euskarri integrala emango dion I+G+b sare aurreratua izatea; eta Administrazio sentsibilizatua eta Sektorearekin konprometitua izatea.

Epe ertainera, munduko ingurune ezegonkor batean ekonomia globala ahula izatea aurreikusten dute, baina hazkunde-perspektiba oso positiboekin. Horrek aukera-eremu handi bat irekitzen du, “digitalizazioaren, eraginkortasunaren, jasangarritasunaren, finantzaketaren eta talentuaren arloetan erronka handiei aurre egingo diena, eta horiek guztion laguntzarekin aprobetxatzeko gai izango gara: klusterra, bazkideak eta administrazioak”, azpimarratu zuen HEGANeko lehendakariak.