Lubrifikatzaile iraunkorragoak garatzeko simulazio-tresnak
Tekniker Europako SITOLUB proiektuaren buru da. Proiektu horren helburua da industria-fluidoak ebaluatzea eta ingurumenarekiko errespetu handiagoa duten ekosiantzak eta olioak garatzea
Industriak praktika jasangarriagoetarako trantsizio-garaia bizi du, eta praktika horiek, lubrifikatzaileen esparruan, hainbat sektoretan makinarien eta ekipoen funtzionamendu egokia bermatzeaz arduratzen dira, eta fabrikatzaileak bultzatzen dituzte alternatiba seguruagoak eta errespetuzkoagoak bilatzera, ingurumen-aztarna murrizteko eta ingurunea errespetatzeko.
Testuinguru horretan, Tekniker zentro teknologikoa, Basque Research and Technology Alliance (BRTA) zentroko kidea, SITOLUB proiektu europarraren buru da. Proiektu horren helburu nagusia da lubrifikatzaileak formulatzeko adimen artifizialeko metodoen bidez integratutako simulazio-tresnak garatzea, lubrifikatzaileen segurtasun- eta iraunkortasun-alderdiak ebaluatzeko gai direnak, hala nola pertsonentzako toxikotasuna, ingurumenean sortzen duten inpaktua eta langileentzako arrisku potentzialak.
Elementu horiek aztertzeaz gain, ekimenak lubrifikatzaileek hainbat industria-aplikaziotan duten funtzionaltasuna aztertuko du, eta haien bideragarritasun ekonomikoa eta inpaktu soziala ebaluatuko ditu, balio-kate osoan praktika jasangarriak sustatzen direla ziurtatuz.
Ildo horretan, Teknikerrek zeregin nabarmena betetzen du adimen artifizialean bere know how-aren bidez garatutako simulazio-tresnen balidazioan eta tribologiaren esparruan duen esperientzia sendoan. 30 urte baino gehiagoko ibilbidea du eta Europako laborategi osoenetako bat da. Euskal zentro teknologikoa materialen propietate fisikoak eta kimikoak ebaluatzeaz arduratuko da, baita haien portaera tribologikoa ebaluatzeaz ere, hala nola marruskadura eta higadura, hainbat baldintza operatibotan.
Gainera, proiektuan zehar plataforma digital bat garatuko du, sortutako simulazio-tresna guztiak bilduko dituena eta SITOLUBren esparruan eta haren etorkizuneko ustiapenean sortutako datu guztiak aztertu eta prozesatzeko balioko duena.
Neurrira egindako lubrifikatzaileak
Teknikerrek koordinatutako ekimenak dinamika molekularreko eredu aurreratuak ere erabiliko ditu lubrifikatzaileen eta gehigarrien molekulek nola elkarreragiten duten ulertzeko, haien portaera lan-baldintza desberdinetan aurreikusteko simulazio tribologikoak egingo ditu eta LCA softwarea erabiliko du ingurumenaren, gizartearen eta ekonomiaren gaineko eragina kalkulatzeko. Horri esker, industria-erabilera bakoitzera egokitutako ekokoipeak eta olioak garatu ahal izango dira, haien eraginkortasuna bermatuz eta ingurumen- eta gizarte-inpaktua modu integralean kontuan hartuz.
«Sortutako jakintzari esker, fabrikatzaileek aplikazio espezifikoen neurriko lubrifikatzaileak diseinatu ahal izango dituzte, hala nola turbina eolikoak, auto elektrikoak edo sistema espazialak, denbora eta kostuak aurreztuz», azaldu du Francesco Pagano Teknikerreko Tribologia eta Materialen unitateko ikertzaileak.
Ildo horretan, eta ahaleginak eta baliabideak bateratze aldera, SITOLUBk lankidetza estuan jardungo du Teknikerrek parte hartzen duen Europako beste proiektu batzuekin, hala nola i-Tribomat, materialen eta lubrifikatzaileen karakterizazio tribologikoko zerbitzuak eskaintzen dituen startup europarra; OntoCommons, esperimentu tribologikoen emaitzak digitalizatzeko metodo estandarizatua ezartzean zentratua; eta IRISS, material, produktu eta prozesu iraunkorragoetarako trantsizioa bizkortzea helburu duen ekimena.
Horizon Europe programak finantzatuta, SITOLUB-ek Europako 7 herrialdetako 12 bazkideren partaidetza du eta 2027an amaituko da.