GAIKER NEOPLAST 2 proiektuaren buru da, hondakin plastikoen birziklatze kimikoaren bidez produktu baliotsuak sortzeko

NEOPLAST2 proiektua euskal industria-ehunari material plastikoen zikloak ixteko bideak errazteko oinarriak ikertzen ari da, birziklapen kimikoko teknologiak aplikatuz, hondakinak tratatuz eta baliozko produktuak sortuz

GAIKER Zentro Teknologikoa, Basque Research & Technology Alliance, BRTAko kidea, NEOPLAST 2 proiektuaren koordinatzailea da. Proiektu horren helburua da birziklatze kimikoko prozesuak garatu, hobetu eta egokitzea, hondakin plastiko desberdinak kalitate handiko baliabide bihurtzeko, bigarren mailako lehengai zorrotzenen merkatuek eskatzen dituzten zehaztapenak betetzeko gai izan daitezen. Ezagutza sortu nahi da, industria-ehunak material plastikoen erabilera hobea, iraunkorragoa eta zirkularragoa egin dezan.

Hondakin plastikoen kudeaketa hobetzea eskari global bihurtu da, pertsonengan, ekosistemengan eta ingurune naturalean eragiten dituzten inpaktuengatik. Birziklatze kimikoa soluzioaren zati bat dela baieztatu da, bai ohiko bide mekanikoetatik birziklatzen zailak edo bideraezinak diren plastikozko hondakinak aprobetxatzeko, bai kimikoki birziklatutako produktuak lortzeko, hasierako lehengaietatik ia bereizi ezin direnak.

NEOPLAST 2 proiektua produktuak sortzeko eta horien kalitatea hobetzeko faseei heltzen ari zaie gaur egun, eta birziklatze kimikoko hainbat prozesu ikertzeko eta garatzeko sortu zen. Zehazki, kondentsazio-polimeroz osatutako plastikoen kaudimen-erreakzioen selektibitatea edo plastiko-nahasketen pirolisi- eta gasifikazio-prozesuen selektibitatea handitzen lan egiten da, baita substantziak eta frakzioak purifikatzea lortzen duten adsortzio- edo erauzketa-eragiketak definitzen ere, hala nola monomeroak edo olioak, kimikoki birziklatutako plastiko berriak sortzea posible, bideragarria eta ingurumenaren aldetik onuragarria dela frogatzeko.

Eusko Jaurlaritzak finantzatua, ELKARTEK funtsezko lankidetzazko ikerketarako laguntza-programarekin, 2023-2024 urteetan, NEOPLAST 2 proiektua (Erref. KK-2020/00107), bera gidatzen duen GAIKER zentro teknologikoaz gain, beste lau euskal agente teknologikok ere parte hartzen dute: UPV/EHUko Ingeniaritza Kimikoko Sailak eta Ingeniaritza Kimikoko eta Ingurumeneko Sailak, TECNALIAk eta POLYMATek. Sail horiek beren ezagutza ematen dute hondakin plastikoak katalisiarekin, prozesuen kontrolarekin, produktuen garbiketarekin edo sintesi kimikoarekin konbinatutako bide termokimiko eta disolbatzaileetatik produktu bihurtzeko.

GAIKER, birziklatze mekaniko eta kimikoan erreferentea, hondakinen karakterizazio eta tratamenduan, produktuen lorpenean, eragiketa eta prozesuen birziklatze eta eskalatze eskemen diseinuan esperientzia handia duena, ezagutza osoa izango du, ikerketa honi esker, kaudimen katalitiko bidezko birziklatze kimikoa modu eraginkorrean ulertu eta aplikatzeko. Zehazki, poliesterren (PET) eta poliuretanoen (PU) hondakinen bihurketarekin, erreakzio-parametroak eta -baldintzak kontrolatuz eta ondoriozko produktuen maila hobetuz, balio erantsi handiko monomeroak eta produktu kimikoak sortuko ditu, aplikazio zorrotzenetarako mailak lortzean, hala nola erretxina berrien sintesia.