CIC energiGUNEk aurrera egin du errendimendu handiko ion-sodio baterien garapenean, litiozko baterien alternatiba jasangarri gisa

Euskal zentroak POLYMAT-UPV/EHUren eta Kataluniako CROMOGENIA-UNITS, S.A. enpresaren partaidetzarekin koordinatutako TOPSIDES proiektua, EBko Next Generation Funtsekin finantzatutako Estatuko Ikerketa Agentziaren “Gizartearen Erronkak” I+G+B programaren 2021eko deialdian sartu da

Ekimenaren azken helburua metal-sodio bateria garatzea da, botoi-gelaxka konfigurazioarekin, egungo litiozko baterien alternatiba merkeago, eraginkorrago eta jasangarriago gisa izan dezakeen errendimendua ebaluatu eta bere bideragarritasun teknologikoa ikertu ahal izateko

CIC energiGUNEk, baterietan, energia termikoko soluzioetan eta hidrogenoan erreferentea eta Basque Research & Technology Alliance-BRTAko kidea den euskal ikerketa-zentroak, sodio ioien bateria prototipo bat garatzeko lanak hasi ditu, teknologia hori, litioan oinarritutako egungo ereduaren alternatiba gisa garatu ahal izateko. Ikerketa CIC energiGUNEk koordinatutako TOPSIDES proiektuaren barruan dago. UPV/EHUko POLYMATek eta CROMOGENIA-UNITS enpresak ere hartzen dute parte proiektu horretan, eta Next Generation funtsekin finantzatutako Estatuko Ikerketa Agentziaren “Gizartearen Erronkak” I+G+b programaren laguntzen azken deialdian sartu da.

“Sodio ioien teknologia, energia biltegiratzeko sistemen hurrengo belaunaldiaren buru izateko etorkizun handienetakoa duen eta abantaila gehiago eskaintzen dituen teknologia da”, esan du Montserrat Galceran Mestres Na-ioneko CIC energiGUNEren ikerketa lerroaren arduradunak. “Litioaren antzeko kimika erakusten dutenez, sodio bateriak alternatiba bikaina dira biltegiratze egonkorrerako, lehengaien ugaritasuna, jasangarritasuna eta kostu txikiagoa direla eta, litio baliabideen mugak eta auto elektrikoaren garapenera bideratutako teknologia dela kontuan hartzen baditugu, batez ere”.

TOPSIDESek teknologia horren garapen integrala eragotzi duten erronka nagusiei helduko die, hala nola, errendimendu handiko gelaxken, katodoen eta anodoen eta elektrolito aurreratuen diseinatzea. Ildo horretan, proiektuak energia biltegiratzeko ahalmen handia duten elektrodoak eta Poly(ionic liquid)s eta redox polymers-etan oinarritutako elektrolitoak erabiliko ditu, eta horiek abantailak ekarriko dituzte, sodio-baterien gelaxken energia-dentsitateari eta segurtasunari dagokienez.

Zehazki, materialetan egindako aurrerapenek, sodio fosfatoetan oinarritutako tentsio handiko katodoen, likido ionikoetan eta polimeroetan oinarritutakoak polimeriko berrien, sodio metalikoko anodo aurreratuen eta PET hondakin plastikoetatik lortutako anodo “berde” alternatiboen garapena barne hartuko dute. Material berri horiek garatzeko, kontuan hartuko dira ugari dauden kostu txikiko prekurtsoreak erabiltzea, lehengai kritikoak ordeztea eta ingurumen-inpaktu txikia duten material birziklagarriak erabiltzea.

TOPSIDESen azken helburua metal-sodio bateria bat egoera solidoan garatzea da, botoi-gelaxka konfigurazioarekin, errendimendu elektrokimikoaren arabera ebaluatu ahal izateko, zahartze-prozesua ikertzeko eta bideragarritasun teknologikoa aztertzeko.

“Proiektu horrek Europako funtsezko estrategiei laguntzen die, BATTERY 2030+ eta EBko Green Deal izenekoei, adibidez, eta etorkizunean Europan energiaren biltegiratzea garatzeko plataforma gisa jarduten du”, gogorarazi du Galceranek. “TOPSIDESen arrakastak eragin nabarmena izango du gizartean, litio-ioien ordezko bateria-teknologiak garatuz eta ingurumenarekin atseginak diren materialak erabiliz, bai eta funtsezko eremu batean, hau da, energia biltegiratzean, emaitzak industriara transferituz ere”.

Gaur egun, CIC energiGUNE ion-sodio bateriaren esparruko nazioarteko erreferentzia-zentro garrantzitsuenetakoa da. Teknologia hori funtsezkoa izan daiteke ion-litio bateria material jasangarri eta ugariagoekin ordezteko edo osatzeko, batez ere CALT fabrikatzaile txinatarrak 2023rako ion-sodio baterien merkatura sartuko dela iragarri ondoren.